Już po raz siódmy została przyznana debiutującemu pisarzowi Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza. W tegorocznej odsłonie konkursu zwyciężyła Barbara Woźniak za swoją powieść „Niejedno”, która ukazała się w 2021 roku nakładem Wydawnictwa Drzazgi.
Ustanowione w 2015 roku przez samorząd miasta Radom i Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli wyróżnienie nagradza pisarki i pisarzy, którzy są debiutującymi autorami. Jednak debiut rozumiany jest tu w szerszym kontekście – jako pierwsza lub druga książka polskiego autora napisana prozą artystyczną. Patronat honorowy nad nagrodą sprawuje Rita Gombrowicz, spadkobierczyni twórczości i wdowa po pisarzu Witoldzie Gombrowiczu.
Jury spośród 100 zgłoszeń powieści wydanych w 2021 roku wybrało „Niejedno” Barbary Woźniak. Z kolei Mateusz Pakuła za powieść „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” otrzymał miesięczną rezydencję w Vence na południu Francji, gdzie Witold Gombrowicz spędził ostatnie lata swojego życia.
W czasach, w których łatwo głosimy tezy o fatalnym stanie polskiej literatury fabularnej, Barbara Woźniak proponuje pełnowymiarową powieść o starości, chorobie, opiece, marności pracy akademickiej i znużeniu życiem. Splata ją sprawnie z wątkami przemyśleń i lektur głównego bohatera. Opowiadana precyzyjnie i z bliska codzienność składa się z dramatycznych i absurdalnie zabawnych zarazem godzin spędzanych z chorym na Alzheimera ojcem, kolejnych nieprzespanych nocy, monologów wewnętrznych prowadzonych w samochodzie i pociągu wreszcie coraz trudniejszych dialogów ze studentami podczas zajęć z etyki dla przyszłych lekarzy. Najbardziej intrygujący w tej powieści jest główny bohater, niewidoczna gdzie indziej w literaturze postać opiekuna. Zachwycił nas także różnorodny język powieści, czuły i empatyczny w narracji o ojcu, zaczepny w trudnych dialogach z córką, fachowy, ale nie pozbawiony ironii w opisie zajęć ze studentami. To powieść rodzinna, ale także pełna odniesień do filozofii, literatury i nauki. „Niejedno” jest debiutem, ale zarazem dziełem dojrzałej już pisarki.
– fragment laudacji Zofii Król
(…) te dwie wyróżnione książki dotyczą czegoś niezwykle ważnego, bo dotyczą opieki nad osobami starszymi i umierającymi. To są różne formy literackie, ale w obydwu przypadkach autorzy znaleźli formę, żeby opowiedzieć o tych doświadczeniach. Mieliśmy wrażenie, że właściwie wszystkie pięć nominowanych książek to książki ważne, które mówią o rzeczach traumatycznych, ale niezwykle istotnych. I to właśnie było niezwykłe w tej edycji właśnie to podjęcie tych tematów i ta panorama rzeczy, które te książki ze sobą niosą.
– Justyna Sobolewska
Tegoroczna laureatka otrzymała nagrodę w wysokości 40 tys. złotych oraz lornetkę, która symbolizuje Gombrowiczowską uważność wobec życia. Pozostali pisarze, którzy znaleźli się na liście nominowanych, dostali po 5 tysięcy złotych.
Nagrodzone powieści możesz kupić tutaj:
Skomentuj